Yatırım araçları arasında küçük birikimlerini değerlendirmek isteyenler için en uygun olanı emtialardır. Emtia nedir? diye sorarsanız; ticareti yapılan her türlü mal ve ürün için kullanılan terime emtia denmektedir. Diğer yatırım araçlarına nazaran daha güvenilir olarak görülen emtialara finans piyasalarında yatırım yapılabilmektedir.
İçindekiler
Emtia borsası nedir?
Emtiaların alım satım işlemlerinin gerçekleştirildiği yerlere emtia borsası adı verilmektedir. Bir borsa türü olan emtia borsasında fiziki ya da fiziki olmayan biçimde yatırım işlemi yapılabilmektedir. Borsa, ilk olarak emtia alım satımlarının yapılmasıyla başlamıştır. Ülkemizdeki hem ilk emtia borsası hem de ilk borsa, Kütahya’nın Çavdarhisar ilçesindeki Aizanol binasında kurulmuştur. Borsa olarak kullanılan Aizanol binası, Roma İmparatoru Dioeletianus tarafından borsa işlemlerinin yürütülmesi için yaptırılmıştır. Bu dönemde enflasyonu önlemek amacıyla binanın taş bloklarına mal satış bedelleri yazılarak halka duyurulmuştur. O dönemdeki taş bloklar, bugünün borsa ekranlarını ifade ettiği gibi, bu şekilde alım satım işlemleri yapılmaktaydı. Bu tür bir uygulama sayesinde gerçek olmayan fiyatlar da engellenmiştir. Bu dönemi takip eden ilerleyen süreçte üreticilerin ürünlerini satabilmeleri için pazarlar ve panayırlar kurulmaya başlamış, emtia borsasının temeli oluşmuştur. Üreticilerin ve tüketicilerin zarara uğramadan alım satım işlemleri gerçekleştirmeleri sağlanmıştır.
Küresel krizin yaşandığı süreçte emtia borsaları oldukça değer kazanmıştır. Üreticiler ve tüketiciler dayanışma anlamında pazarlar kurmuş ve her iki tarafın zarar görmeleri önlenmiştir. Fiyatların düzenlenmesi, emtia borsalarının ilk başta gelen görevleri arasındadır. Tek fiyat oluşumu emtia borsalarında da geçerli olup, likidite sağlanması, alım satım işlemlerinin düzenli şekilde yürütülmesi sayesinde bugünkü şeklini almıştır.
Emtia borsasındaki yatırım araçları:
Değerli madenler, sanayi metalleri, enerji, tarım ve ormancılık ürünleri, kimyasallar, hammaddeler ve gıda maddeleri şeklinde gruplara ayrılabilen emtialar arsında en yüksek işlem gören yatırım araçları altın, gümüş, petrol, alüminyum, bakır, çelik, pamuk, mısır, buğday ve kakao’dur. Saydığımız bu emtiaların işlem hacimlerine bağlı olarak özel ürün borsası şeklinde emtia borsaları da kurulabilmektedir. Buna örnek verecek olursak; İstanbul altın borsası, emtia borsası olduğu gibi bir özel ürün borsası olarak faaliyet göstermektedir. Bununla birlikte petrol ve pamuk borsaları gibi özel ürün borsaları da vardır. Türkiye’de Odalar ve Borsalar Birliği’ne bağlı olarak çalışan 133 ayrı emtia borsası hizmet vermektedir.
Borsa İstanbul bünyesinde bulunan altın borsası ve vadeli işlem borsası emtia alım satım işlemlerini gerçekleştirmektedir. Altın ve gümüş gibi emtiaların iziki veya fiziki olmayan biçimde işlemleri gerçekleştirilmekte, VOB ( vadeli işlem ve obsiyon borsası ) vasıtasıyla da emtialar ile vadeli işlemler de gerçekleştirilmektedir.
Emtia borsasında yatırım işlemleri nasıl yapılır?
Emtia borsasında yatırım işlemi yapmak isteyenlerin, ilk önce çok iyi bir bilgi ve deneyime sahip olmaları gerekir. Emtianın ne olduğu, özelliklerinin ve fiyatları etkileyen faktörlerin neler olduğu, piyasa yorumunun nasıl yapıldığı bilinmeli, oluşacak fiyatlar ile ilgili de önceden çok iyi bilgi sahibi olunması gerekmektedir. Bundan dolayı yatırım yapmadan önce emtiaların çok iyi tanınması, bu emtialar hakkında bilgi ve tecrübe edindikten sonra da hangi emtialara yatırım yapılacağının belirlenmesi çok önemlidir. Emtialar ile ilgili vadeli işlem yapılabildiği gibi, standart alım satım işlemi de yaparak kar sağlayabilirsiniz.
Emtialarla ilgili yeterli bilgi ve deneyimi kazandığınızda borsa hesabınızı açabilirsiniz. Bu hesabınızı banka veya aracı kurum üzerinden açabilmektesiniz. Yatırım yapmak istediğiniz emtialar hakkında kesinlikle piyasa takibi ve analiz yapmanız gerekmektedir. Yatırım yapacağınız emtianın gelecekteki fiyatları hakkında bilgili olmalı, bu öngörünüze göre alım satım yapmalısınız. Beklentinizin doğru çıkması durumunda da kazanç sağlarsınız.
Ülkelerin ekonomik verileri, doğal afetler ve mevsim değişiklikleri gibi faktörler emtia fiyatları üzerinde etki etmektedir. Piyasalarda endişe ve panik havası oluştuğunda döviz değerlerinde düşüşler yaşanabilmektedir. Bununla birlikte faizlerin düşük seyrettiği dönemlerde dövizler yatırım aracı olarak fazlaca tercih edilmezler. Bu tür ortamlarda emtia yatırımı yapmak en doğru ve karlı olan yatırım şeklidir.