Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, Aralık ayında 1.735 yatırım için teşvik belgesi düzenlendi ve bu belgelere dayalı yatırımların toplam tutarı yüzde 99,7 oranında artarak 284,2 milyar TL’ye ulaştı.
Geçen yılın yüksek faiz oranları, ekonomide üretim ve yatırımlar üzerinde ciddi baskılar oluşturmuşken, Merkez Bankası’nın faiz indirim sürecini başlatmasıyla birlikte yatırım eğiliminde belirgin bir canlanma gözlemlendi. Ancak, yüksek faiz ortamının maliyetleri artırıcı etkisi, yatırım kararlarını olumsuz etkileyerek, 2023’te alınan teşvik belgelerinin sayısının ve bu belgelere dayalı yatırımların hacminin ciddi bir şekilde gerilemesine yol açtı.
ARALIK AYINDA YATIRIMDA CANLANMA
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı verilerine göre, Aralık ayında 1.735 yatırım için teşvik belgesi düzenlendi ve bu belgelere dayalı yatırımların toplam tutarı yüzde 99,7 oranında artarak 284,2 milyar TL’ye ulaştı. İstihdam ise yüzde 42,7 artışla 50 bin kişiye yükseldi. Aralık ayında yatırımların en hızlı arttığı sektörler arasında hizmetler ve imalat sanayi öne çıktı. Hizmetler sektöründe yatırım tutarı yüzde 320,2 artarak 134,1 milyar TL’ye çıkarken, imalat sanayiinde de yüzde 96,3’lük bir artış yaşandı.
YILLIK DÜŞÜŞLER VE SEKTÖREL DAĞILIM
Ancak 2023 yılı itibariyle, yatırım teşvik belgelerinin sayısı ve sabit yatırım tutarı yıllık bazda ciddi düşüşler kaydetti. 2023’te alınan teşvik belgelerinin sayısı yüzde 22 azalarak 12 bin 218’e geriledi. 2024 yılında belgelenen sabit yatırım tutarı ise, bir önceki yıla göre yüzde 22,3 azalarak 1 trilyon 275,4 milyar TL’ye düştü.
Tüm ana sektörlerde düşüş yaşandı. Özellikle enerji sektörü, teşvik belgesi sayısında yüzde 42,5, yatırım tutarında ise yüzde 47,5’lik bir düşüş gösterdi. Aynı şekilde, imalat sanayiinde yüzde 20,2, hizmetlerde ise yüzde 5,6’lık bir azalma gözlemlendi.
YATIRIM BAŞINA DÜŞEN ORTALAMA TUTAR
2023’te yatırım başına düşen ortalama yatırım tutarı 4,7 milyar TL olarak hesaplandı. Bu rakam, önceki yıldan yüzde 6,5 daha düşük. Enerji sektöründeki yüksek bütçeli yatırımların azalan etkisi, toplam yatırım tutarını büyütse de istihdama olan etkisini sınırladı.
Özetle, yüksek faiz oranlarının oluşturduğu olumsuz etkiler, 2023 yılı itibariyle yatırımların büyümesini sınırlamışken, faiz indirimleri ve sektör bazında atılan adımlarla birlikte 2024’te yeniden olumlu bir yatırım ortamı oluşmaya başlamış görünüyor.