Borsada yatırım yaparak birikimlerini değerlendirmek isteyen kişilerin sıklıkla sorduğu ve merak ettiği konuların başında, borsa ne zaman ve ne kadar düşer? sorusudur. Borsada doğru zamanı yakalayarak alım satım yapmak adına ne zaman düşeceği sürekli olarak merak edilmektedir. Fakat borsanın ne zaman düşeceği ile ilgili bilgileri başkalarının düşünceleriyle değerlendirmek yerine, düşüş nedenlerinin ve geçmiş verilerin araştırılması daha doğru ve yerinde sonuçları verecektir.
Borsada arz ve talep faktörü fiyatların oluşmasını sağlamaktadır. Ayrıca para ve yatırımcı faktörleri de büyük bir öneme sahiptir. Arz ve talebi etkileyen faktörler, paranın durumunu ve yatırımcıların vereceği kararları da etkileyeceğinden borsadaki dalgalanmalara neden olan en önemli faktörlerden biridir. Borsada yeterli bir deneyim sahibi değilseniz bile, arz ve talep ile ilgili noktaları çok iyi bir biçimde biliyorsanız, borsanın ne zaman düşeceğini yorumlama imkanına sahip olabilirsiniz.
Borsanın geldiği düzey borsanın düşüşe geçişi ile yakından ilgili bir konudur. Borsa İstanbul örneğinden yola çıkarsak; borsanın geleceği ile ilgili yorumları BIST 100 endeksi üzerinden yapabiliriz. Dünyadaki her borsanın bir gösterge endeksi vardır, Borsa İstanbul’un gösterge endeksi de BIST 100 endeksidir. Bütün borsaların düşüp düşmeyeceği ile ilgili yorumların tamamı bu gösterge endeksleri üzerinden yapılmaktadır.
Borsa teknik analistleri, fiyatlar en yüksek noktaya ulaştığı zaman mutlaka bir düşüşün olacağını söylemektedirler. Borsanın geçmiş verileri incelendiğinde de yaşanan düşüşler rahatlıkla görülebilecektir. Burada insan faktörü devreye girmektedir ve fiyatların yeterince yükseldiğini varsayan kişiler alım yapmaktan vazgeçmekte ve geleceğini düşündükleri düşüşü beklerler. Bundan dolayı satış yapmaya başladıkları için de borsa da fiyatlar düşmeye başlar.
Borsa üzerine etki eden en önemli faktörlerin başında ülke ekonomileri gelmektedir. Şayet bir ülkenin ekonomisi durağan ya da düşükse borsa da buna paralel olarak düşüş gösterecektir. Böyle olmasının sebebi ise, ülkenin büyümesinin borsanın karıyla doğrudan ilişkili olmasıdır. Kısaca; bir ülkede ekonomik büyüme yoksa milli gelirde de artış olmaz ve bu durum şirketlerin ciro artışlarının da zor olacağını göstermektedir. Bütün bu faktörler ekonomik takvimi oluşturan makro ekonomik veriler altında değerlendirilmektedir. Borsada düşüşün yaşanıp yaşanmayacağı ile ilgili yorumların yapılabilmesi, ekonomik takvimin ve borsa takibinin yapılması ile gerçekleşebilecektir.
Şirketlerin cirosunun artış göstermemesi, o şirketin karının da artmadığını ve temettü dağıtımı yapamayacağı anlamına gelir. Ayrıca o şirketin hisse senetleri de değer kazanamayacaktır. Bu sebeple ekonomik faktörlerin yakından takip edilmesi sayesinde borsanın ne zaman düşeceği hakkında fikir yürütülebilir. Teknik analizleri meydana getiren fiyat grafikleri ile birlikte temel analizi oluşturan ekonomik faktörler yorumlandığında, borsada ne zaman düşüş olacağı ve ne kadar düşüş yaşanacağı belirlenebilmektedir.
Borsada yaşanan düşüşlerin diğer bir nedeni de dünyada yaşanan bazı olaylardır. Mesela; AB ülkelerindeki ekonomik kriz Avrupa’daki borsalara doğrudan yansıyacağı gibi, dünyadaki diğer borsalarda da bu krizin etkileri görülecektir. FED’in varlık alımlarını sonlandırması kararı Amerikan dolarının değer kazanmasına yol açarken, borsanın düşmesine neden olmuştur. Yaşanan bu düşüş dünyadaki diğer borsalarda da düşüşlere neden olmuştur. Doların değer kazanması ve TL’nin düşmesi sonucu TCMB bir günde pek çok müdahalede bulunmuştu.
Borsanın düşmesine neden olan faktörlere bakıldığında ekonomik ve siyasi gelişmeler etkili bir rol oynamaktadır. Piyasalar belirsizlikleri sevmediği için daha çok bu dönemlerde borsada düşmeler yaşanabilmektedir. Ayrıca hisse senetlerinin performanslarını etkileyen her türlü olay borsanın düşmesine neden olmaktadır. Ülkelerin makro ekonomik verileri ve siyasi durumları, hisse senetlerinin performanslarını etkileyen unsurların başında gelmektedir.