Kredi notu (Puanı) neye göre belirlenir, neye göre hesaplanır. Kredi kullanmak isteyenlerin kafalarındaki soru işaretlerinden biri de kredi notudur. Kredi notu öyle önemli bir hale geldi ki, bazı işverenler personel olarak çalıştıracakları kişilerin sorumluluk bilincini ölçebilmek için kredi skorunuzun ne olduğunu bilmek istemektedirler. Yazımızda kredi notu neye göre hesaplanır? bunu anlatmaya çalışacağız.
Kredi Kayıt Bürosu (KKB), bankalarla gerçekleştirdiğiniz çalışmalarınızdan elde edilen bir takım verileri inceleyerek kredi notunuzu hesaplamaktadır. Bundan başka TTB Risk Merkezi de kredi başvurularınızda aldığınızda ödeme yapıp yapamayacağınızı belirleyebilmek için adınıza bir risk puanlaması yapmaktadır.
Kredi skoru neye göre belirlenmektedir?
KKB kredi notunuzu tespit ederken değişik faktörleri baz almaktadır. Bunlar belgelediğiniz geliriniz, daha önceden kullanmış olduğunuz kredileriniz, kredi kartlarınız, ödeme alışkanlığınız, borçlarınızı nasıl kapattığınızla ilgili geçmiş veriler, mevcut ödemekte olduğunuz kredileriniz veya kredi kartı borçlarınız, önceki çek işlemleriniz, kefillikleriniz ve bu kefilliklerinize ait ödeme geçmişi gibi faktörlerdir. Bunlar sadece birkaçıdır ve daha pek çok faktör baz alınarak kredi skorunuz hesaplanmaktadır. Saydıklarımız ise yalnızca kredi notunuz üzerinde önemli etkileri olan faktörlerdir.
Her bireyin farklı bir kredi notu ve her bankanın da müşterilerinden farklı beklentileri bulunmaktadır. Bunun anlamı, sahip olmanız gereken net bir kredi notunun olmadığını söylemek doğrudur. Bankalardan herhangi biri için düşük gelen kredi notunuz, diğer bir bankaya yeterli gelebilmektedir. Değerlendirmeler bankalara göre değişebildiği gibi, kişilere göre de değişiklik gösterebilmektedir.
Bankalar ve sigorta şirketleri kişinin borçlarını ödeyip ödemediği ile yakından ilgilenir. Kredi puanınızın yüksek olması düzenli ödemelerinizle yakından alakalı olduğu için, yüksek bir puanınızın olması yapacağınız finansal işlemlerinizde garantili hareket etmenizi sağlayacaktır. Hatta kredi notunuz iyi düzeydeyse, bankaların bazısı siz istememiş olsanız bile gerektiğinde kullanabileceğiniz kredinizi hazır olarak bekletmektedirler. Puanınız bu durumu sağlamaya yeterliyse kredi başvurusu yapmanız bile gerekmez.
Kredi notunun yükseltilmesi için ne yapılmalıdır?
Kredi talebinde bulundunuz ve beklemediğiniz bir şekilde kredi başvurunuz reddedildiyse, bu durumun asıl nedeni büyük ihtimalle kredi notunuzun düşük olmasıdır. Bankaların kredi verirken baktığı kredi notu önemlidir ve bankalar kendilerine uygun bir alt sınır belirlemektedirler. Yani her bankanın kredi notuna bakış açısı ya da yaklaşımı farklılık gösterebilmektedir.
Kredi notunuz düşükse bunu yükseltmeniz de mümkündür. İlk önce uygulamanız gereken kural ödemelerinizde çok daha hassas davranmaktır. Kredi başvurularınızı kısa aralıklarla yapmamak ve sık adres değişikliğinde bulunmamak, kredi kartınızın en azından asgari ödemelerini aksatmamış olmak, kredi talebinde bulunduğunuz bankanın farklı ürünlerini de kullanıyor olmak, kredi kartı limitinizi doldurmamak ve ihtiyacınız olmayan kredi kartlarınızı kapatmak kredi notunuzu yükseltmeniz için yapabileceğiniz bazı kurallardır.
Bu noktalar notunuzun yükselmesini sağlasa da, borcunuz olmadığını ve ödemelerinizde aksaklık yaşamadığınızı belgelemek bankadan kredi alma olasılığınızı yükseltecektir. Buna ek olarak kredi başvurunuzda düşük miktarlı bir kredi isterseniz ve kredi notu yüksek bir kefil verirseniz başvurunuzun kabul edilme olasılığı oldukça artacaktır. Kredi notunuzla ilgili daha detaylı bilgiyi bankanızdan da alabilir, düşükse de bankanızın size vereceği tavsiyeleri yerine getirerek notunuzu yükseltmeye başlayabilirsiniz.