Türkiye'deki işletmelerin neredeyse büyük çoğunluğu KOBİ'lerden oluşuyor. İstihdamın yüzde 70'ini, üretim değerinin yüzde 37'sini sağlayan bu işletmelerin Türkiye'nin dış ticaret hacmine katkısı ise yüzde 30'lar seviyesinde. Ekonomik büyüme ve kalkınmada büyük paya sahip olan küçük ve orta ölçekli işletmelerin finansal olarak desteklenmesi ise oldukça önemli. Çünkü bu işletmelerin desteklenmesi sadece ekonomik değil, sosyal açıdan da oldukça değerli. Yerel düzeyde istihdam olanakları yaratan işletmeler, üretimde çeşitlilik sağlayarak ülkenin toplam ihracat hacmine katkıda bulunuyor.
Türk bankacılık sektörü de uzun yıllardır KOBİ bankacılığında oldukça aktif ve rekabetçi bir konumda. Son 2 yıldır kredi faizlerinin yüksek olması nedeniyle kredi iştahı göreceli olarak azalsa da KOBİ kredilerinde büyüme devam ediyor. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, 2024 yılının ocak ayında nakdi ve gayri nakdi krediler dahil toplam 4 trilyon 861 milyar TL olan KOBİ kredilerinin büyüklüğü, ilk 9 ayda yüzde 26 artışla 6 trilyon 141 miyar TL'ye yükseldi. 2023 yılının eylül ayları itibarıyla karşılaştırdığımız zaman ise son bir yıldaki büyümenin yüzde 43'ü bulduğu dikkat çekiyor. KOBİ kredileri, 15 trilyon liralık toplam kredi hacmi içerisinde yüzde 40 ile önemli bir paya sahip.
Yeşil arttıkça faizi düşüyor
Eylül 2024 verilerine göre, sektördeki toplam KOBİ kredileri 2023 yılı sonuna göre yüzde 25, bankamız KOBİ kredileri ise yüzde 32 büyüdü.
"Adım Adım İhracat" programı ile KOBİ müşterilerimizin dış ticaret yolculuklarına rehberlik ediyoruz.
"Yeşili arttıkça faizi düşen kredi" paketimiz ile KOBİ'lerin yeşil dönüşüme dair yatırımlarını ertelememeleri için uzun vadeli, faiz destekli bir finansman paketi sunuyoruz.
Diğer stratejik odaklarımızdan biri de dijitalleşme yolcuğunda KOBİ'lerimize destek olmak. Dijital Köprü Platformu sayesinde, Bankacılık, e-Dönüşüm, e-Ticaret, Yönetimsel ve Finansal çözümleri gibi birden çok dijital çözümü tek bir platformda topluyor; böylece dijital dönüşümü müşterilerimiz için kolaylaştırmayı ve aynı zamanda uzmanlık alanlarını genişletmeyi hedefliyoruz.
Dijital Köprü içinde sunduğumuz Promete danışmanlık yapısı altında uzman danışmanlar ile firmaların finansal yapılarına dair profesyonel bir değerlendirme yaparak yol haritası oluşturuyoruz.
Engin Turhan
QNB Türkiye OBİ ve Ticari Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı
İŞLETMELER İHTİYATLI
Peki, işletmelerin kredi talebi nasıl? Yüksek faiz oranları kredi iştahını nasıl etkiliyor? QNB Türkiye OBİ ve Ticari Bankacılıktan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Engin Turhan'a göre, kredi faizlerinin yüksekliği, işletmelerin kredi kullanma iştahını doğrudan etkileyen önemli bir faktör. Yüksek faiz oranları, işletmelerin krediye olan talebini düşürürken, yatırım kararlarını gözden geçirmesine ve kaynaklarını daha verimli kullanma arayışına yönlendiriyor. Veya bazı işletmeler büyüme planlarını erteleyebiliyor. Finans sektörü olarak yüksek faiz oranlarının yarattığı bu olumsuz etkileri minimize etmek için işletmelere daha esnek ve yenilikçi finansman çözümleri sunmaya çalıştıklarını söyleyen Turhan, "Yüksek faiz oranları dolayısıyla firmalar, 2024 yılında ihtiyatlı davranmakla beraber, kısa dönemli likidite ihtiyaçlarını karşılama odağı ile işletmelerini yönettiler. Büyümeye dönük bir kısım yatırım ihtiyaçlarının ise ağırlıklı olarak ötelendiği, zorunlu yatırımların da özellikle yeşil dönüşüm ihtiyaçlarına yönelik uzun vade seçenekleriyle beraber karşılandığı bir yıl oldu" diyor.
Turhan'a göre, ilk çeyrekte sektörde perakende kredilerdeki büyümenin azalması ve tüzel kredilerin büyümesinin ardından ikinci çeyrekte, artan faizler ve regülasyonla gelen büyüme sınırları, kredi talebinin düşük seyretmesine ve tüzel tarafta kredi büyümesi yavaşlamasına yol açtı. KOBİ segmenti dahil olmak üzere, tüzel tarafta geçen yıl kamu bankalarının risk iştahı yüksek durumdayken, bu yıl özel bankaların kredi büyümesinin daha yüksek seyrettiğini belirten Engin Turhan, şu tahminde bulunuyor: "Özel bankaların TL KOBİ nakit kredi büyümesi şu an yüzde 30'lar seviyelerinde. Toplam sektörde ise bu oran yaklaşık olarak yüzde 20'ler düzeyinde. Benzer performansın devam etmesi durumunda, toplam sektördeki TL KOBİ nakit kredilerindeki yıllık büyümenin yüzde 25 seviyelerinde tamamlanacağını tahmin ediyoruz."
TURİZM VE ENERJİ RADARDA
İşletmelerin nakit akışı durumlarına göre gerek işletme sermayesinin temini gerekse sabit giderler konusundaki finansman ihtiyaçları için kredi talepleri sektör bağımsız devam ediyor. Son yıllarda olduğu gibi 2024 yılında da turizm, öncelikli sektörler arasında. Ayrıca yeşil dönüşüm ve enerji verimliliğine yönelik yatırımların finansmanı da bu yıl bankaların odaklandığı alanlar arasında önemini koruyor.
TEB KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Ali Gökhan Cengiz'e göre, KOBİ'ler dijitalleşme, üretim kapasitesini artırma ve pazarlama gibi alanlarda finansmana ihtiyaç duyuyor. Ayrıca, ihracat pazarlarında daha güçlü yer almak için döviz riski yönetimine yönelik kredi talepleri de oldukça fazla. Dijital dönüşüm ve teknoloji yatırımları KOBİ'lerimiz için önemli bir öncelik haline geldi. Yazılım, donanım ve sistem güncellemeleri gibi yatırımlar, özellikle e-ticaret ve uzaktan çalışma modellerine geçişte kritik bir rol oynuyor. Çevresel sürdürülebilirlik konusuna gösterilen ilgiyle birlikte, enerji verimliliği projeleri ve çevre dostu üretim sistemlerine yatırım yapmak isteyen işletmelerin talepleri de artıyor.
Bunun yanı sıra, dış ticaretin gelişiminde pay almaya çok önem veren bankalar, küresel pazarlara açılmak isteyen ve halihazırda küresel pazarda faaliyet gösteren KOBİ'leri desteklemeye de özen gösteriyor. Turhan, bu yıl ihracat finansmanına yönelik ayırdıkları kaynağın yüzde 33'ünü KOBİ segmentteki firmalara tahsis ettiklerini vurgularken, Akbank KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı Bülent Oğuz da KOBİ'lerin büyüme ve gelişim yolculuklarında yanlarında olmayı, onların finansal sağlığını güçlendirip dijitalleşme süreçlerinde rehberlik etmeyi kendilerine misyon edindiklerini belirtiyor.
Kadın KOBİ'lere finansal destek
KOBİ'lerin dijitalleşmesini desteklemek amacıyla tüm temel bankacılık hizmetlerini Akbank Mobil üzerinden dijitalleştirdik. Akbank mobil üzerinden POS, Ticari Kredi Kartı veya Ticari Kredi başvurusu yapan KOBİ'lerimiz, sadece tek bir ürün yerine 19 farklı paketten yararlanabiliyor.
KOBİ'lerin finansal çözüm ve nakit ihtiyaçlarında yanlarındayız. Örneğin, KOBİM Kazansın kampanyası ile yeni Akbanklılar veya bankamızda aktif ürünü bulunmayan KOBİ'ler bankamızdan 6 ürüne sahip olması durumunda 15 bin TL chip paranın sahibi oluyor. Üstelik 3 ay ücretsiz EFT ve havale fırsatından yararlanıyor. Bunun yanı sıra KOBİ'ler aylık yüzde 3,46'dan başlayan faiz oranı, 36 ay vade ve 3 ay ödemesiz dönem içeren finansman imkanından yararlanabiliyor. Ayrıca ilk defa POS alan müşterilerimiz 3 ay boyunca yurt içi peşin işlemlerde %1,79 komisyon oranı ve POS hizmet ücret muafiyetinden faydalanabiliyor.
Kadın KOBİ Paketi ile teminat yaratmakta güçlük çeken kadın KOBİ'lere finansal destek sağlıyoruz.
Bülent Oğuz
Akbank KOBİ Bankacılığı Genel Müdür Yardımcısı
KAPIMIZ ESNAFA AÇIK
2024 yılında KOBİ kredilerinde eylül ayı sonuna kadar sektörün KOBİ TL nakdi kredi büyümesi yüzde 17 olurken, Şekerbank'ın büyümesi yüzde 46 ile sektörün üzerinde gerçekleşti.
Enerji verimliliğinin finansmanında sektörümüzde bir ilk olan ve tarımdan bireysel müşterilere, KOBİ'lerden kurumsal müşterilere kadar geniş bir yelpazede EKOkredi ürünümüzü sunuyoruz.
Dijital dönüşüm sürecinde yanlarında olmak amacıyla e-Dönüşüm ürünlerini tek bir platformda topladığımız Şekerbank ŞEF (Şekerbank Elektronik Fatura) sistemini hayata geçirdik.
Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu (TESK) ile "Kapımız Esnafa Açık" platformumuz kapsamında müşterilerimize özel avantajlar içeren bir iş birliği gerçekleştirdik.
"Kazanan KOBİ'ler Kulübü" sadakat programı kapsamında; Standart, Gümüş, Altın ve Platin üyesi KOBİ müşterilerimize birbirinden farklı masrafsız ürünler sunuyoruz.
Hüseyin Üst
Şekerbank KOBİ Bankacılığı Genel
Müdür Yardımcısı
2025 YILI BEKLENTİLERİ
Peki, KOBİ bankacılığında 2025 yılına ilişkin beklentiler neler? Kredilerde ne kadarlık bir büyüme bekleniyor? Bankalar hangi alanlara odaklanacak? Engin Turhan, bugünün dünyasının geçmişe göre artık çok daha belirsiz olduğu ve kısa vadeli öngörülerde bulunmanın bile eskiye oranla güçleştiği görüşünde. Turhan, şu an için en kuvvetli senaryoda, önümüzdeki dönemde enflasyon ve beklentilerindeki düşüşe paralel olarak politika faizinde kademeli indirim olabileceğini, ancak pozitif reel faizin korunması suretiyle sıkı para politikası duruşunun devam edeceğini düşünüyor. Bu doğrultuda kredi büyümesinin bir süre daha ılımlı seyrederek ekonomik aktivitedeki dengelenmeyi destekleyeceğini öngören Turhan, "Piyasa şartlarına ek olarak, kredi büyümesinde belirleyici faktörlerden biri de regülasyonlar. Bu doğrultuda, 2025 yılı için TL nakit kredilerdeki büyümenin, yeni yılda izlenecek olan hükümet politikalarına bağlı olarak yüzde 25-30 bandında olmasını mümkün" diyor.
Ali Gökhan Cengiz ise 2025'de faiz oranlarının düşmesiyle birlikte KOBİ'lerin finansman maliyetlerinin hafifleyeceği ve yatırımların önünün açılacağı görüşünde. Cengiz, önümüzdeki dönem için ülkemizin sanayi üretimini artırmaya yönelik stratejileri doğrultusunda imalat sektöründe büyük bir yatırım potansiyeli görüyor. Aynı şekilde, ticaretin dijitalleşmesiyle lojistik sektörünün de hızla büyüdüğünü söyleyen Cengiz, bu nedenle, imalat sanayi, teknoloji, lojistik ve toptan-perakende sektörlerinde yatırım kredisi talebinin artacağını tahmin ediyor.
KOBİ'LERE 'HALK' DESTEĞİ
Halkbank yetkilileri sağladıkları destekleri şöyle sıraladı:
KOBİ bankacılığında imza attığımız işlerle her dönem yeniliklerin öncüsüyüz. 2024 yılının üçüncü çeyreğinde KOBİ kredileri büyüklüğümüzü 700 milyar liraya taşıdık.
Yeni iş kuran genç girişimcilerden üreten kadınlara, işini büyütmek isteyen KOBİ'lerden ihracatçı firmalarımıza kadar her kesime özel finansman çözümleri sunuyoruz.
Kadın Girişimci Kredi Destek Paketi ile 2021 yılından günümüze kadar farklı meslek gruplarından 237 bin kadın girişimciye 78 milyar TL finansal destek sağladık.
KOBİ'lerimizin ihtiyaçlarına yönelik oluşturduğumuz Destek Paketleri ile imalat, turizm, otomotiv gibi farklı sektörlere; ayrıca ihracat, dijital dönüşüm, teknokent faaliyetleri gibi spesifik alanlara özel ürün ve hizmetler sunuyoruz.
"Dijital Dönüşüm Paketi", "Yeşil Dönüşüm ve Sürdürülebilirlik Destek Paketi" ile finansman sağlıyoruz.
