Türkiye'de Ar-Ge yatırımlarındaki hızlı yükseliş, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) yenilikçi çözümler geliştirme kapasitesini artırarak rekabet gücünü pekiştiriyor. Sınırlı kaynaklara rağmen üniversiteler ve araştırma kurumlarıyla kurulan iş birlikleri sayesinde KOBİ'ler, daha verimli ve teknoloji odaklı üretim modellerine geçiş yapabiliyor.
Son verilere göre, Türkiye genelinde Ar-Ge harcamaları 2023 yılında yüzde 90 oranında artarak 377 milyar TL'ye ulaştı. Bu yatırımların 139 milyar TL’si imalat sanayisine yönelirken, özellikle havacılık sektörü yüzde 129’luk büyümeyle dikkat çekti. Bu gelişmeler, sadece büyük ölçekli firmaları değil, devlet teşvikleri ve TÜBİTAK destek programları sayesinde KOBİ’leri de kapsayan kapsayıcı bir büyüme dalgası oluşturdu.
KAMUDA AR-GE LİDERLİĞİ SAVUNMA SEKTÖRÜNDE
Ar-Ge harcamalarında kamu tarafında savunma sanayii başı çekerken, özel sektör yatırımları da dikkat çekici bir ivme kazandı. Özel sektörün toplam Ar-Ge harcamaları içindeki payı yüzde 65’e yükseldi. Bu artış, KOBİ'ler için dolaylı da olsa ciddi fırsatlar yaratıyor. Yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirme potansiyeliyle ekonomideki yerini güçlendiren KOBİ'ler, Ar-Ge ekosistemindeki bu büyümeden daha fazla pay almayı hedefliyor.
NİTELİKLİ İŞ GÜCÜ, KOBİ’LERİN BÜYÜMESİNDE ANAHTAR ROLDE
Ar-Ge yatırımlarına yönelik destek programlarına yapılan başvurular, son bir yılda yüzde 30 artış gösterdi. Bu durum, KOBİ’lerin teknolojiye ve araştırmaya olan ilgisinin giderek arttığını gösteriyor. Ancak bu ilginin sürdürülebilirliğini sağlamak için nitelikli iş gücüne ihtiyaç duyuluyor. 2023 itibarıyla özel sektörde Ar-Ge personeli sayısı 207 bine ulaşırken, KOBİ’lerin bu alanda daha fazla yetkin insan kaynağına erişmesi kritik önem taşıyor. Devlet destekleri, vergi indirimleri ve hibe programları, bu ihtiyaca yönelik stratejik araçlar sunuyor.
İŞ BİRLİKLERİ İNOVASYON SÜRECİNİ HIZLANDIRIYOR
KOBİ’ler, sınırlı bütçelerine rağmen üniversiteler, araştırma merkezleri ve özel sektörle kurdukları iş birlikleri sayesinde Ar-Ge süreçlerini hızlandırıyor. Dijital dönüşüm, yapay zekâ ve otomasyon gibi stratejik alanlara yapılan yatırımlar, bu işletmelerin küresel ölçekte daha etkin bir rol üstlenmesini mümkün kılıyor.
Genel Ar-Ge yatırım eğiliminin yukarı yönlü seyretmesi, Türkiye’nin teknoloji odaklı üretime geçişinde KOBİ’lerin önemli bir dönüşüm sürecinin parçası olacağına işaret ediyor.
